دکتر ایرج حق شناس

فوق تخصص بیماریهای نوزادان


تأثير روشنايي دوره اي بر وزن گيري نوزادان زودرس

چكيده
مقدمه : باتوجه به اين كه محيط استرس زاي بخشNICU نوزادان زودرس را در معرض بمباران مداومي از محركات نامناسب از جمله روشنايي مداوم در شبانه روز قرار مي دهد و همچنين آسيب پذيرتر بودن اين نوزادان، ارائه تدابيري جهت افزايش رشد و سلامت آنها ضروري مي باشد. پژوهشگر با هدف تعيين تأثير روشنايي دوره اي بر وزن گيري نوزادان زودرس به بررسي اين مهم پرداخته است.

روش ها :اين پژوهش، يك مطالعه نيمه تجربي از نوع كارآزمايـي باليني مي باشد. تعداد كل نمونه هـا 66 نوزاد زودرس بستري در بخش مراقبت ويژه بيمارستان الزهرا (س) شهر اصفهان بوده كه 33 نوزاد در گروه مطالعه و 33 نوزاد در گروه شاهد با روش نمونه گيري آسان انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از روش مصاحبه و مشاهده جمع آوري شدند.

ابزار جمع آوري اطلاعـات ترازوي مخصوص نوزادان با علامت سكو آلمان بوده و براي اندازه گـيري ميزان روشنايـي بخش از دستگاه لوكس متر DX2 استفاده شده است. در گروه مداخله ميزان روشنايي بخش ويژه نوزادان از ساعت 5/7 شب تا 5/7 صبح با خاموش كردن لامپها از 200-180 لوكس به 10-5 لوكس كاهش داده شد.

اما نوزادان گروه شاهد علاوه بر روشنايي طبيعي، از ساعت 5/7 شب تا 5/7 صبح روشنايي به ميزان 200-180 لوكس را طبق روتين بيمارستان دريافت كردند. در ابتدا و انتهاي مداخله وزن نوزاد اندازه گيري شد. نتايج با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.

نتايج : يافته هاي پژوهش نشان داد كه ميانگين وزن قبل و بعد از مداخله در گروه روشنايي دوره اي و گروه شاهد تفاوت معني دار آماري را نشان نداده است اما مقايسه ميانگين تغييرات وزن در دو گروه بعد از مطالعه معني دار بوده است به عبارتي ميانگين تغييرات وزن نوزادان زودرس در گروه روشنايي دوره اي بيشتر از گروه شاهد بوده است.

بحث : اطلاعات بدست آمده نشان مي دهد كه اعمال روشنايي دوره اي در بخش ويژه نوزادان مي تواند سبب ارتقاي رشد و وزن گيري بيشتر در نوزادان زودرس شود.

واژه هاي كليدي : روشنايي دوره اي، نوزادان زودرس، وزن گيري

مقدمه:دوران نوزادي، دوران خاص و مهمي از زندگي كودك را تشكيل مي دهد چون درصد بالاي ميزان مرگ مير اطفال زير يك سال مربوط به چهار هفته اول تولد يعني دوران نوزادي است. اين نوزادان بر حسب سن حاملگي يا وزن هنگام تولد، شانس بيش از حد متوسط از لحاظ ميزان ابتلاء به بيماري و مرگ و مير دارند

(1). مرگهاي نوزادان زودرس90-80 درصد مرگ نوزادان در سال و مير اول زندگي را به خود اختصاص مي دهند

(2). نـوزادان زودرس نسبت به مشكلات عصبـي تكاملي متعددي مانند عدم سازمان دهي رفتاري، اختـلالات عدم توجه، افزايش تحـريك پذيري، مشكلات زباني، مشكلات حسي، دركي و شناختي، اختلالات تنظيمي و اختلال در عمـلكرد مدرسه آسيب پذيرند.

(3). علاوه بر آن معمولاً اين نوزادان به دليل اين كه مدت كوتاه تري در رحم جايگزين مي شوند، كم وزن مي باشند.
(4). بطوري كه دو سوم نوزادان زودرس وزني كمتر از 2500 گرم دارند

(5). امروزه زودرسي بيشترين تعداد پذيرش هـاي بيمارستانـي مربوط به بخـش NICU را به خود اختصاص مي دهد.
(6). از طرفي محيط NICU يك منبع بالقوه استرس زا براي نوزادان است و اين در حالي است كه نوزادان زودرس هم براي بقـاء و زنده ماندن به آن وابسته و هم نسبت به اثرات آن آسيب پذيرند.

(7). نوزادان زودرس بايستي با محيط خارج رحمي با سيستم هاي نارس خود كنار آيند و سازگار شوند و از طرفي اين محيط با محيطي كه نوزاد ترم سالم در آن رشد مي كند، تفاوت زيادي دارد.

(8). در نتيجه نوزاد زودرس در معرض بمباران مداومي از محركات نامناسب قرار مي گيرد كه يكي از اين محـركات، روشنايي مداوم در شبـانه روز است
(9). مطالعات نشان داده اند كه سطح روشنايي در اين واحدها در تمام زمان ها ثابت بوده و هيچ گونه اختلاف ساختاري شده اي را در شب و روز نشان نمي دهند.

(10). روشنايي مداوم ممكن است موجب اختلال در ساعت بيولوژيك در حال تكامل شود و به عنوان يك منبع استرس با افزايش ميزان متابوليك در نوزادان زودرس منجر به وزن گيري ضعيف مي شود و از طرفي سيكل خواب ـ بيداري را قوياً تحت تأثير قرار مي دهد و به دنبال آن سيكل ترشح هورمون رشد را مختل مي كند.

(11). با توجه به مطالعات انگشت شمار در زمينه تأثير روشنايي دوره اي بر روي نوزادان زودرس و اثرات بالقوه اي كه روشنايي دوره اي مي تواند در رشد و سلامت نوزادان زودرس داشته باشد، پژوهشگر بر آن شد كه پژوهشي با هدف بررسي تأثير روشنايي دوره اي بر وزن گيري نوزادان زودرس انجام دهد.

اهـداف پژوهش عبارتند از :
1ـ تعييـن و مقايسه ميانگين وزن نوزادان زودرس قبل و بعد از قرار گرفتن تحت روشنايي دوره اي در گروه مطالعه و شاهد.
2ـ مقـايسه ميانگين تغييرات وزن نوزادان زودرس در دو گروه.

مواد و روشها : پژوهش حاضر يك پژوهش نيمه تجربي كار آزمايي باليني، دو گروهي و آينده نگر بوده است. متغير وابسته وزن نوزاد زودرس و متغير مستقل روشنايي دوره اي مي باشد. اين مطالعه در فاصله زماني خرداد تا مهر 1382 در بخش مراقبت ويژه نوزادان بيمارستان الزهرا اصفهان وابسته به دانشگاه علوم پزشكي اصفهان انجام گرفت. جامعه پژوهش، تمام نوزادان زودرس بستري در NICU بيمارستان الزهرا بوده كه مشخصات واحدهاي مورد پژوهش را دارا بودند.

در اين مطالعه بر اساس فرمول حجم نمونه و با ضريب اطمينان 95 درصد و20=d ، 66 نوزاد زودرس با روش نمونه گيري آسان و تداومي با استفاده از نمونه هاي در دسترس، به طور تصادفي به دو گروه روشنايي دوره اي و شاهد تخصيص داده شدند.

معيارهاي ورود به مطالعه شامل: سن حاملگي كمتر از 37 هفته, بدون نياز به ونتيلاتور O2 saturation نوزاد در حد طبيعي باشد, نژاد نوزادان ايراني باشد و معيارهاي خروج از مطالعه شامل:

وجود مشكلات عصبي يا بينايي (مثل گلو كوم مـادرزادي و اختـلالات ژنتيـكي)، آنومالي هـاي مـادرزادي، سپسيس، مشـكلات معدي روده اي، بيماري هاي مادرزادي قلبي و سنـدرم ديسترس تنفسي، اعتياد دارويي مادر, نوزاداني كه در تمام مدت بستري تحت فتوتراپي باشند. نوزاداني كه NPO هستند و تغذيه وريدي مي شوند.

نوزاداني كه در طي مطالعه تحت تعويض خون قرار بگيرند. نمونه هاي دو گروه از نظر وزن زمان تولد، جنس نوزاد، سن حاملگي، رتبه تولد، سن شروع مداخلـه، وزن زمان شروع مطالعه و طول مدت مداخله به طور يكسان انتخاب شدند. ضمن اين كه نمونه ها از نظر سن حاملگي كمتر و بيشتر از 31 هفته نيز به طور همسان به دو گروه اختصاص داده شدند. روش گردآوري داده ها در اين پژوهش مصاحبه و مشاهده و ابزار جمع آوري داده ها ترازوي مخصوص نوزادان با علامت سكو آلمان با ميزان دقت 10 ±گرم و برگه ثبت اطلاعات بوده است. جهـت تكميـل اطلاعـات در مـورد مشخصـات دموگرافيك از مصاحبه با مادر و اطلاعات موجود در پرونـده استفـاده شـده است.

ضمـن ايـن كه پژوهشگـر در اوايـل ورود نوزاد به بخـش، سن حاملگي وي را با استفاده از مقياس بالارد محاسبه كرده است. اعتبار علمي برگه ثبت اطلاعـات بر اساس اعتبار محتوي بدست آمده و جهت پايايي اندازه ها، تمام اندازه گيريها توسط پژوهشگر انجام شده است و براي اندازه گيري ميزان روشنايي از دستگاه لوكس متر استاندارد دي ايكس تو با ميزان دقت 5 درصد استفاده شده است.

پژوهشگر پس از مطالعه پرونده نوزادان و ثبت اطلاعات دموگرافيكي با پرسنـل بخش صـحبت كرده و پس از جلـب همـكاري آنها و دادن توضيح به والدين، مـيزان روشنايي بخش NICU را از ساعت 5/7 شب تا 5/7 صبح با خاموش كردن لامپ ها از 200-180 لوكس به 10-5 لوكس كاهش داد (12). اين مداخله از زمـان ورود نوزاد زودرس به بخش تا هنـگام ترخيـص ادامه يافت.

اما نوزادان گروه شاهد در اتاق روبرو با شرايط فيزيكي و روشنايي يكسان با اتاقـي كه نوزادان گروه مطالـعه در آن مراقبت مي شدند، قرار گرفتند و علاوه بر روشنايي طبيعي، روشنايي به ميزان 200-180 لوكس را طبق روتين بيمارستان از ساعت 5/7 شب تا 5/7 صبح دريافت داشتند. اندازه گيري ميزان روشنايي به وسيله دستگاه لوكـس متر هر هفتـه جهت كنترل هر گـونه تغيير محيطي ناشناخته اي كه ممكن است در طول مطالعه رخ دهد، انجام شد و روزي كه در آن ميزان روشنايي محيط اندازه گيري مي شد در هر هفته بطور تصادفي انتخاب گرديد.

در ابتداي مداخله و در انتهاي آن وزن نوزاد اندازه گيري شده و ثبت گرديد. در اين مطالعه جهت تجزيه و تحليل اطلاعات از آزمونهاي ‏آماري تي استيودنت، تي زوج و از نرم افزار SPSS استفاده شده است.

نتايج : يافته هـاي پژوهش بر اساس اهداف نشان داد كـه از 66 نـوزاد زودرس، 39 نـوزاد پسر بـوده است. اكثر آنها (2/68 درصد) در رتبه اول تولـد قـرار داشتنـد. ميـانگين و انحـراف معيـار وزن هنگام تولد در گروه روشنايي دوره اي به ترتيب (67/353)±33/1561 گـرم و در گـروه شـاهد (19/363)±(48/1598) گـرم و ميـانگين سـن حاملگي در گروه روشنايي دوره اي 39/31 هفته و در گروه شاهد 33/31 هفته بود.

ميانگين و انحراف معيار به ترتيب سن شروع مداخله در گروه روشنايي دوره اي (28/3)±88/4 روز و در گروه شاهد (26/3)±30/4 روز و ميانگين و انحـراف معيار به ترتيب طول مـدت مداخـله در گروه روشنايي دوره اي (99/3)±12/4 روز و در گروه شاهد (31/2) ±67/4 روز بود.

همـچنين ميـانگين و انحـراف معيـار به ترتـيب تغييرات وزن نوزادان زودرس در گروه روشنايي دوره اي 73/12±25/37 گـرم و در گروه شـاهد 27/17-±93/72 گـرم بـوده است.

آزمـون تـي مستقـل به منظور مقـايسه ميـانگين وزن شـروع مطالعه در دو گروه، اختلاف معني داري را نشان نداد بعد از پايان مداخله و همسان كردن متغيرهاي مخدوش كننده، مقايسه ميانگين وزن نوزادان قبل از مطالـعه (12/1492) و بعـد از آن (85/1504) در گروه روشنايـي دوره اي با استفـاده از آزمون تي زوج تفاوت معني داري را نشان نداد.

همچنين، مقـايسه ميانگـين وزن نـوزادان قبـل از مطـالعه (33/1563 گرم) و بعد از آن (06/1546 گرم) در گروه شاهد با استفاده از آزمون تـي زوج تفاوت معني داري را نشان نداد (جدول شماره 1) اما در هنگام مقايسه دو گروه، نتايج آزمون تي مستقل با 041/0=P اختلاف معني دار آماري را بين ميانگين تغييرات وزن نوزادان در دو گروه نشان داد.

جدول شماره 1: مقايسه ميانگين و انحـراف معيار وزن نوزادان زودرس قبل و بعد از مطالعه در دو گروه.
اختلاف بعد قبل مداخله گروه ها
ميانگين (انحراف معيار) ميانگين (انحراف معيار) ميانگين (انحراف معيار)
73/12 058/0=P 80/360±85/1504 71/359±12/1492 مطالعه
29/17183/0=P 54/365±04/1546 57/359±33/1563 شاهد

بحث: نتـايج مطالـعه حاضر نشـان داد كه اختـلاف معني داري بين وزن گيري نوزادان تحت مداخله روشنايي دوره اي و نوزادان گرئوه شاهد (روشنايي مداوم) در اوايل دوران نوزادي وجود دارد. چنانكه بعد از همسان كردن دو گروه از نظر متغيرهـاي مخدوش كـننده، نوزادان گروه روشنايي دوره اي به طور ميانگين 73/12 گرم افزايش وزن و گروه شاهد 27/17 گرم كاهش وزن داشتند.

يك توضيح احتمالي براي ارتباط بين سطح روشنايي و رشد، آزاد سازي هورمون رشد است. چنانكه ميلر به نقل از سيزن بيان مي كند كه روشنايي مداوم برعكس روشنايـي دوره اي موجب اختـلال در آزاد شدن ريتميك هورمون رشد و در نتيجه مهار رشـد در نوزادان مي شود. توضيـح ديگـر براي وزن گيري نوزادان در محيط روشنايـي دوره اي اين است كه اين محيط براي نوزادان كمتر استرس زا مي باشد. همانطور كه محققان دريافتند كه روشنايي دوره اي با كاهش سطح فعالـيت و تعداد ضربـان قلب در نوزادان همـراه است كه نشان دهنـده اين است كه روشنايي دوره اي استراحت را ارتقاء داده و سطح انرژي مورد استفاده را كاهش مي دهد

(11). اگر چه مطالعات كنترل شده كارآزمايي باليني محـدودي، اثرات طول مدت هاي متفاوت از در معرض قرار گيري با شدت هاي متفاوت روشنايي بـر وزن گـيري در نـوزادان زودرس را گـزارش كرده اند اما طرح هاي اين مطالعات با هم تفاوت داشته و هيچكدام از اين مطالـعات تفاوت معني داري در وزن گـيري بين گروه مداخـله و شاهد در اوايل دوران نوزادي نشان نداده اند.

(13و12). نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه اختلاف معني داري بيـن وزن گـيري نوزادان تحـت مداخلـه روشنايي دوره اي و نوزادان گروه شاهد (روشنايي مداوم) در اوايل دوران نوزادي وجود دارد. چنانكه بعد از همسان كردن دو گروه از نظر متغيرهـاي مخدوش كننده، نوزادان گـروه روشنايي دوره اي به طور ميـانگين 73/12 گرم افزايش وزن و گروه شاهد 27/17 گرم كاهش وزن داشتند. من و همكاران(Mann) 1986 نيز در مطالعه خود نور و صدا را در ساعات بين 7 بعدازظـهر تا 7 صبح كاهش دادند.

نتايج نشان داد كه نوزادان زودرس خواب بيشتر، زمان تغـذيه كمتر و رشد بيشتري داشتند. به طـوري كه سه ماه بعد از تاريخ مـورد انتظار زايمان نوزادان گروه مداخله 5/0 كيلوگرم سنگين تر بودند. ضمن اين كه در مطالعه آنها سن نوزادان در شروع مطالـعه از 63-1 روز متفاوت بود و نوزادان بطور متوسط 3/19 روز تحت مطالعه بودند.

(14). در مطالعه ميلر (Miller C.) 1995 و همكاران نيز كه با هدف بررسي اثرات روشنايي دوره اي و غـير دوره اي بر روي رشـد و تكامـل نـوزادان زودرس انجام شد, نتايج، تفاوت معني داري را در وزن گـيري نـوزادان نشـان داد. به طـوري كه نوزادان گروه روشنايي دوره اي وزن گـيري بيشتري در مقـايسه با نوزادان دريـافت كننده روشنايي غير دوره اي در طول مدت يكسان داشتند.

(15). در اين رابطه مطالعه براندن (Brandon) 2002 و همـكاران نيز نشان داد كه نوزادان زودرسـي كه در معرض روشنايي دوره اي قرار گرفته بودند نسبت به نوزاداني كه در تاريكـي مداوم مراقبت شده بودند، وزن گـيري بيشتري داشتند.

(16). اما بو و همـكاران (Boo NY) 2002 در مقـايسه وزن گـيري نـوزادان زودرس در گـروه روشنايي دوره اي و گروه شاهد (تاريكي مداوم) تفاوتـي را يافت نكردند. هر چند كه در مطالـعه آنهـا نسبت به مطالـعات ديگر از جمله مطالـعه حاضر، سطح روشنايي از شدت كمتري برخوردار بوده است (24/7±4/78 لوكس در مقابل 9/1±9/5 لوكـس) و شايد اين مسـأله موجب عدم معنـي دار شـدن وزن گـيري نوزادان در دو گـروه شده باشد.

(17). همچنين يافته هاي حاصل از اين پژوهش نشان داد كه ميانگـين وزن نوزادان زودرس قبل و بعد از قـرار گرفتن تحت روشنايي دوره اي تفاوتـي نداشـته است. اين موضـوع در گروه شاهـد نيز صادق بوده است. شايد به دليل اين كه طول مدت مداخله در مطالعه حاضر بسيار كمتر از مطالعات ذكر شده (براندن، من، بو و ميلر) و تقريباً حدود 5 روز بوده است، تفاوت در ميانگين وزن قبل و بعد از مداخله معني دار نشده است.

از طرفي به دليـل اين كه نوزادان زودرس در اين مطالعه در سنين مختلف وارد مطالـعه شده اند، ممكن است تغـييرات مثبت و منفي در وزن گيري با توجه به سن آنها، اثر همديگر را پوشانيده و در نهايت در عدم معنـي دار شدن ميانگين وزن قبـل و بعد از مطالـعه تأثير داشته است. همچنين ممـكن است اگر تعداد نمونه بيشتري در نظر گرفته شود، قادر به آشكارسازي تغييرات قبل و بعد از مطالعه در گروه هـا باشد.

در پايان پيشنـهاد مـي شود كه از مداخلات تكاملي مثل تنظيم روشنايي محيط به عنوان مكـمل غير دارويي براي ارتقـاي سلامت نوزادان زودرس استفاده شود.
در پايان از پرسنل محترم بخش مراقبت ويژه نوزادان بيمارستان الزهرا به خصوص سركار خانم شيخ زاده كه انجام اين پژوهش بدون همكاري و مسـاعدت ايشان ممكن نبود و هـمچنين جناب آقـاي مهندس ريسمـانچيان عضو هيـأت علمي گروه بهداشت دانشگاه علوم پزشكي اصفهان كه دستـگاه لوكس متر را در اختيار پژوهشگـر قرار دادند، تشكر فراوان مي شود.

ايرج حق شناس، پروين طاهري، درسا دهقان, زهره قضاوي

منابع :
1. Wong LD. Whaley & Wong’s nursing care of infants and children. St.Louis: Mosby 1999: 395-411.
2. Pillitteri A. Child Health Nursing Care of Child and Family. Philadelphia: Lippincott 1999: 143.
3. Kenner C, Lott JW. Comprehensive Neonatal Nursing A Physiologic Perspective. Philadelphia: W.B. Saunders Company 2003: 236.
4. جهان پور ف, عضدي پ. پرستاري و بهداشت نوزادان. تهران: سالمي.1380.
5. Berkowitz DC. Pediatrics A Primary Care Approach. Philadelphia: W.B. Saunders Company 2000.
6. Wong LD. Whaley & Wong’ nursing care of infants and children. St. Louis: Mosby 1999: 426.
7. Blackburn S. Environmental impact of the NICU on developmental outcomes. Journal of Pediatric Nursing 1998; 13(5): 279-289.
8. Kenner C, Lott JW. Comprehensive Neonatal Nursing A Physiologic Perspective. Philadelphia: W.B. Saunders Company 2003: 236.
9. Pillitteri A. Child Health Nursing Care of Child and Family. Philadelphia: Lippincott 1999: 153.
10. Robinson J, Moseley MJ, Fielder RA. Illuminance of neonatal units. Archives of Disease in Childhood 1990; 65: 679-682.
11. Miller LC, White R, Whitman LT, O’callaghan FM, et al. The effects of cycled light versus noncycled lighting on growth and development in preterm infants. Infant Behavior and Development 1995; 18: 87-95.
12. Brandon HD, Holditch-Davis D, Belyea M. Preterm infants born at less than 31 weeks gestation have improved growth in cycled light compared with continuous near darkness. Journal of Pediatrics 2002; 140(2): 192-199.
13. Blackburn S, Patterson D. Effects of cycled lighting on activity state and cardiorespiratory function in preterm infants. Journal of Perinatal and Neonatal Nursing 1991; 4(4): 47-54.
14. Mann NP, Haddow R, Stokes l, Goodley S, Rutter N. Effect of night and day on preterm infants in a newborn nursery: randomized trial. British medical Journal 1986; 293(6557): 1265-1267.
15. Miller LC, White R, Whitman LT, O’callaghan FM, et al. The effects of cycled light versus noncycled lighting on growth and development in preterm infants. Infant Behavior and Development 1995; 18: 87-95.
16. Brandon HD, Holditch-Davis D, Belyea M. Preterm infants born at less than 31 weeks gestation have improved growth in cycled light compared with continuous near darkness. Journal of Pediatrics 2002; 140(2): 192-199.
17. Boo NY, Chee SC, Rohana J, Lumpar K. Randomized controlled study of the effects of different duration of light exposure on weight gain by preterm infants in a neonatal intensive care unit. Acta Pediatrica 2002; 91: 674-679.

Abstract
Title: Effect of cycled light on weight gain of preterm infants in Isfahan in 2005
Authors: P. Taheri, D. Dehghan Z. Ghazavi, I. Hagh Shenas.
Introduction: Nowadays prematurity is the major cause of death among infants during the first year of life and is responsible for most of admissions to NICU. Having multiple neurodevelopmental problems, preterm infants are low birth weight because of staying in uterus for a shorter time. So the survival of preterm infants would be depended on their birth weight. The stressful environment of NICU exposes preterm infants to inappropriate stimuli such as continuous light in day-night period which in addition to the susceptibility of these infants, imposed the researcher to use alternative methods to promote their growth and health. The aim of study was to determine the effect of cycled light on weight gain in preterm infants.
Methods: This study is a quasi-experimental clinical trial study that was carried out on 66 hospitalized preterm infants in NICU in Al-zahra Hospital in Isfahan. Subjects were selected by convenience sampling. Data were gathered by interviews and inspections. Weight of infants was measured by special infants scale and DX2 luxmeter was used in order to measure light intensity. In intervention group, light intensity of NICU was reduced from 180-200 lux to 5-10 lux by turning the lights off from 7.5 PM to 7.5 AM. At the beginning and at the end of study infants’ weight was measured. The length of intervention was matched in two groups. Descriptive and analytic statistical methods were used for the data analysis.
Results: The results showed a significant difference between weight gain (weight changes) of preterm infants in two groups (P = 0.041) but there was no significant difference between weight of preterm infants before and after study in the cycled group (P = 0.058) and in the control group (P = 0.183).
Discussion: According to the results, applying cycled light in NICU could improve growth and weight gain in preterm infants. The possibility of applying cycled light in clinical centers would be achieved if facilities were provided. Then developmental interventions such as arranging environmental light are suggested to promote infants’ health.
Keywords: Cycled light, preterm infants, weight gain.


آدرس مطب : اصفهان ، خیابان فردوسی ، ساختمان رضا
تلفن : 32230407 - 031

نظرات کاربران درباره این مطلب :

پران [ 1391-03-06 ]
بسیار عالی و مفید بود.

برای متن پیام فقط از حروف فارسی استفاده کنید .
این فرم صرفا جهت دریافت نظرات ، پیشنهادات و انتقادات کاربران در مورد مطلب فوق میباشد .
به سوالات پزشکی در این بخش پاسخ داده نمیشود .
از ارسال پیام های تبلیغاتی در این بخش خودداری نمایید .
حداکثر طول مجاز برای متن پیام 500 کاراکتر است .
نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :
صفحه اصلیبیوگرافیاطلس پزشکی نوزادانفیلم مستند طبیبان حاذقسوالات پزشکیپیامهای کاربرانسایتهای دیگرEndocrine DisordersGenetic DisordersHigh Risk New BornsHyper BilirubinemiaInfectious DisordersMedical articlesMetabolic DisordersAddressObse infantAtlas of Persian NeonatologyRefrenceCare And Feeding Of Infant At HomeSkeletal AbnormalitiesIntroductionSkin DisordersMedical articlesTeratomasTwin and multiple baby and conjoined twinsAbdominal wall defectsBrain DisordersChromososome Disorders